Serial Janusza Morgensterna opowiada o polskim ruchu oporu przeciw hitlerowskim okupantom, o młodzieży lat wojny, jej codziennym życiu i walce. Głównymi bohaterami są dwudziestoletni chłopcy, wplątani nagle w dramatyczną historię narodu i zmuszeni do podejmowania trudnych, nierzadko tragicznych decyzji.
Z właściwą ich wiekowi fantazją, poświeceniem, ale i ze świadomością ogromu ryzyka i odpowiedzialności podejmują nierówną walkę z wrogiem.
Początkowo jest ona spontaniczna. Z czasem przeradza się jednak w zorganizowaną i dokładnie planowaną działalność dywersyjną. Wielką zaletą filmu jest to, że reżyser nie ograniczył się do ukazania swoich bohaterów tylko w pracy konspiracyjnej. Sporo miejsca poświęcił też mniej heroicznemu obliczu okupacji. Sugestywnie ukazał osobiste dramaty i rozterki Zygmunta, Jerzego, Kolumba, Niteczki, opowiedział o ich miłościach skażonych mrocznym cieniem wszechobecnej śmierci; o drobnych i większych radościach jakby na przekór nieludzkiej rzeczywistości; o ich mężnej postawie, kiedy przyszło oddać życie na szańcach Powstania. Dzięki znakomitym kreacjom Jana Englerta, Władysława Kowalskiego i Jerzego Matałowskiego ich bohaterowie podbili współczesną widownię. Potrafili przemówić do niej językiem lat siedemdziesiątych, w niczym nie zubożając swej historycznej i literackiej wiarygodności.
Stanisław Dygat tak charakteryzował ten fenomen na łamach "Ekranu": Byłem wtedy młodzieżą i spotykałem się z Kolumbami. Z tymi "prawdziwymi" z epopei Bratnego i z filmu Morgensterna też. Nie było wtedy Niemena ani Brigitte Bardot. Ani beatu, ani autostopu, ani podróży międzyplanetarnych. Nie było swobody poruszania, ani swobody obyczajów, ani telewizji. Była godzina policyjna, łapanki i huk salw karabinowych. Ale Kolumbowie szli na śmierć dlatego, że tak bardzo kochali życie. Kochali je tak samo, jak kocha je młodzież dzisiejsza i starali się wykorzystać każdy urok, który mogło ofiarować. Pod tym względem nie różnili się od młodzieży dzisiejszej...
Produkcja: 1970
Premiera TV: 9 wrzesień 1970
Reżyseria:
Muzyka:
Obsada:
Zygmunt
Jerzy
Stanisław Skiernik "Kolumb"
"Niteczka"
matka Jerzego
Basia Stelmach, dziewczyna "Kolumba"
"Siwy"
ojciec "Kolumba"
-
przedstawiciel rządu londyńskiego
Maria Frazik, więźniarka na Pawiaku
"Malutki"
"Czarny Olo"
posterunkowy - szmalcownik
profesor Jerzego
radiotelegrafista Jaś; w czołówce nazwisko: Fiedman
"Ałła"
bracia Władysław i Jerzy Jagiełło
Dudzio "Orzeł"
major "Junosza"
plutonowy Szymuś, żołnierz LWP
i inni
Dubbing:nie występuje w napisach
gestapowiec przesłuchujący Basię; rola Jerzego Markuszewskiego; nie występuje w czołówce
podchorąży Kmita; nie występuje w czołówce
szef sztabu; rola Wiktora Grotowicza; nie występuje w napisach
[ KOMPLETNA OBSADA NA STRONACH POSZCZEGÓLNYCH ODCINKÓW ]
Notatki:
Filmowa adaptacja najlepszej, zdaniem wielu krytyków, powieści Romana Bratnego - "Kolumbowie - rocznik 20", a właściwie jej dwóch pierwszych tomów. Morgenstern odkrył w "Kolumbach" nowe i szerokie możliwości, jakie daje polskiemu filmowi tematyka okupacyjna:
– To nieprawda, że ludzie mają dosyć tej tematyki. Mają jej dosyć w wersji sfałszowanej.
Innym odkryciem Morgensterna było ukazanie losów "Kolumbów" bez pseudopatriotycznego zadęcia i sztucznego patosu. Bez świadomości, że uczestniczą w wielkim dziejowym wydarzeniu i że po latach historia uczyni z nich bohaterów. Ten klimat filmu doskonale oddaje autentyczny, krążący po okupacyjnej Warszawie wierszyk:
Pod Rostowem od krwi śliskoCynizm? Nie, raczej postawa obronna, wisielczy humor jako odtrutka na czyhającą za każdym rogiem możliwość łapanki i nieustanne poczucie zagrożenia. Są wreszcie "Kolumbowie" dalekim echem "szkoły polskiej" - nurtu naszej kinematografii, który wygasł z górą dziesięć lat przed premierą dzieła Morgensterna. Stało się tak głównie za sprawą powieści Bratnego, która ujrzała światło dzienne w chwili, gdy "szkoła polska" przeżywała swe najlepsze lata.
A my idziem na boisko
Adaptacja Janusza Morgensterna, zarówno w wersji kinowej, jak i telewizyjnej, odniosła sukces. Reżyserska wizja powieści Bratnego przypadła do gustu widowni i krytyce. Dowodem m.in. wielokrotne wznawianie filmu zwłaszcza na małym ekranie.
IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)
- Kolumbowie (1966) - Teatr TV, reż. Adam Hanuszkiewicz
02.170422
(POL) polski,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz